Het is geen kwestie van kolen vervangen door wind en zon
“Wat we nu vooral zien in de kranten, is: er is een opgave voor de opwek van duurzame energie, maar waar kan dat dan een plek krijgen? In 30 regio’s wordt daarom nu met de Regionale Energie Strategieën (RES) gekeken hoe we dat kunnen doen. Daardoor lijkt het misschien zo dat het een kwestie is van de kolencentrales sluiten en verwachten dat we met zon en wind voldoende energie kunnen opwekken. Maar zo werkt het niet. Want het gaat niet alleen op de overgang van fossiele elektriciteit naar duurzame elektriciteit. We hebben het ook over de overstap van benzine naar elektrisch rijden. En over de warmtetransitie, met andere woorden: in 2050 gebruiken we geen aardgas meer voor het verwarmen van huizen, maar hoe doen we dat dan wel? Hetzelfde geldt voor de industrie: in 2050 willen we daar 90% minder CO2-uitstoot. Hoe doe je dat dan?”
Heel andere oplossingen nodig
“Gegeven de doelstellingen voor 2050 en de ontwikkelingen in digitalisering en elektrificatie, moeten we niet alleen naar de opwek van energie kijken. Want dat kan niet, dat past niet. De behoefte aan elektriciteit wordt gewoon te groot. Het gaat om zoveel energie dat je dat niet eens kúnt opwekken op de Noordzee en met alle mogelijke zonne-energie. Je kunt ook niet al de benzine en al het gas dat je wilt vervangen door de elektriciteitsleidingen krijgen. Leidingen zijn daar niet groot genoeg voor. Dan moeten er nieuwe netwerken komen. Maar het past niet bij de prijs-prestatieverhouding. Er zijn heel andere oplossingen nodig”.
Soms is er veel en soms weinig
“De manier waarop we energie gebruiken is kwistig, we gaan er onzorgvuldig mee om. En daar zit een enorme verandering. De beschikbaarheid van energie wordt ook heel anders door het opwekken van zonne- en windenergie. Want soms is er veel en soms is er weinig. Als er veel energie is, is het goedkoop en als er weinig is, is het duur. Bij fossiel maakte dat niet zoveel uit. Dat maakt dat we gewend zijn geraakt dat elektriciteit er altijd is en altijd voor dezelfde prijs. Maar dat verandert! Hóe verandert dat dan? Dan moet je per toepassing gaan kijken”.
Integraal bekijken van uitdagingen in de industrie
“In de industrie gaat er bijvoorbeeld van alles veranderen; het wordt circulair en digitaal. Daar liggen kansen in combinatie met CO2 reductie. Ook daar ontstaan zoveel nieuwe businessmodellen, in de chemie en staal bijvoorbeeld. Als je uitsluitend kijkt naar circulair of uitsluitend naar de-carbonisatie, dan denk je: het wordt duurder. Maar als je het integraal en in samenhang met digitalisering bekijkt, zie je opeens wat er mogelijk is. Voor nieuwe partijen op de markt geeft dat gouden mogelijkheden. Maar voor bestaande partijen is het doodeng. Verander of ga ten onder, is het devies hier. En niet op één onderdeel, maar integraal!”
Kansen in de gebouwde omgeving
“Een voorbeeld dat voor meer mensen te volgen is, is de gebouwde omgeving. Het grootste deel van wat je aan energie verbruikt, zit in hoe je je huis verwarmt. Overal elektrische kachels neerzetten, zou simpelweg te duur worden. Maar hoe kan het dan wel? Daar zijn nieuwe proposities voor nodig in de markt.
Bij nieuwbouw zou je huizen kunnen gaan neerzetten, waar geen energie meer naartoe hoeft; energie-inclusief. Helemaal off grid is te duur, maar grotendeels je eigen energie produceren, dat kan best! Dat kan ook bij verbouw.
Alliander heeft meer dan 5 jaar geleden al het gebouw in Duiven verbouwd, circulair en energie producerend. Dus dat gebouw houdt energie over en levert aan de buren. Doelstelling daarbij was dat het niet duurder mocht zijn dan gewone verbouw. Dat is gelukt. Dit is de toekomst en het kan dus! De bouw loopt alleen behoorlijk achter. Daar moeten we doorheen zien te breken. En dat betekent dat daar kansen voor ondernemers zitten. Want de vraag verandert enorm. Je ziet ook al wel dat ondernemers daarin stappen zetten. Maar bij projectontwikkelaars en bij gemeenten in aanbestedingen is er nog te weinig aandacht voor en kennis van. De markt beweegt naar anders bouwen en iedereen die daar niet in meegaat, kan het wel schudden”.
Slimmer omgaan met energie
“Een energieproducerend huis is een mooie stap, maar je zult zien dat helemaal zelfstandig, off grid, te duur is. Dus doe het dan bijna zelfstandig en creëer een manier om uit te wisselen met elkaar. Daar zie ik ook heel veel kansen in ontstaan voor bedrijven. Helemaal zonder distributeur van energie wordt lastig. Je krijgt nu zeven delen energie in je woning, waarvan één energie en zes gas. Dan snap je dat die andere zes niet over dat ene lijntje kunnen. Je hebt meer netwerk nodig. We hebben 100 jaar gedaan over het netwerk dat er nu ligt en in 10 jaar moet dat verdubbeld worden. Dat is niet te doen, maar dat is wel wat er nu voorligt. Dus we moeten wel naar slimmere oplossingen, en precies daar zitten heel veel kansen voor bedrijven!”
